De speelwagen uit de Bommelerwaard, van wagenmaker Goesten. Het vermoedelijke bouwjaar is 1814,. Deze speelwagen bijzonder fraai steek en beeldhouwwerk. De ontbrekende delen moeten nieuw bijgemaakt worden dat vergt veel tijd, maar het komt goed..
De Speelwagen met bijzonder fraai steekwerk is afkomstig uit de Bommelerwaard, omgeving Zaltbommel. Hier met het originele lamoen wel met nieuwe zweng. De wagen is weer rijdbaar , spoort prima en is zeer goed geconserveerd. Men vermoed dat dit een Goesten speelwagen is. Zekerheid is daar niet over maar meestel werden speelwagens niet gesigneerd . Goesten was een befaamd wagenmakersgeslacht in Zaltbommel en omstreken. Voor de veiligheid was het vroeger de gewoonte om het lamoen omhoog te zetten en soms met een riempje vast te maken. De wielen zijn compleet vernieuwd, 1 dom is zelfs nieuw gedraaid,. Fragiel uitgevoerd is het een sieraad om te zien. De wagens uit de Bommelerwaard zijn minder kleurig en meer sober uitgevoerd dan die uit de Alblasserwaard, maar wel verfijnt snijwerk van hoge kwaliteit. Zo heeft iedere streek zijn eigen kleuren vormen en motieven.
Vooraanzicht van de ongerestaureerde Bommeler wagen
De ongerestaureerde staat van de Bommeler wagen.
Achteraanzicht van de ongerestaureerde Bommeler wagen
Een schitterend plaatje en de mooiste hoek om een wagen te fotograferen. Alle kleuren zijn nog origineel en de oude tint is bewaard. De fragiele dommen staan in de oude rode kleur. Alleen het sierlijke lage achterkrat was er bij. Een hoog achterkrat uit de bommelerwaard zoek ik nog maar is bijna onvindbaar zo zeldzaam. Een achterkrat van een speelwagen heeft twee helften met de naad in het midden. Een luxe boerenwagen achterkrat oud model heeft 3 brede delen overdwars. Dit soort indertijd dure wagens waren eigenlijk de huidige sportwagens zoals de Mercedes of de Porsche zeg maar.
De kortwagen is rijk gesneden, en goed verstevigd. Hier zien we ook de remketting die niet altijd aanwezig is bij de lichte luxe speelwagen. Deze wagen is blijkbaar gebruikt op een dijkboerderij . Hier konden wel 4 of 5 mensen in, vandaar.. 4 mannen en/of vrouwen op de banken en de knecht op de voermansplank voorop. Het snijwerk van de achterkant voorschamel is nu goed te zien. Meestal was dit minder dan de voorkant en dat is hier ook het geval.
U ziet tussen de achterwielen 11 vergulde gelderse rozen , waarvan 5 in de pot.
Prachtige oude opstap, of tree, met vergulde gelderse roos, smid Harm Struik heeft een zelfde gemaakt voor de andere kant , een prachtig stuk werk we kunnen niet zonder goede vakmensen.
Het frontstuk is een replica want het origineel was al verdwenen maar het is goed gelukt. Het is de blijdschap na de Franse overheersing. De vlag kon weer uit! Het bijzondere tafereel beeld een violist, een dansend boeren stel en een mannetje pissend tegen een boom uit. Een bijzonder tafereel met een fraaie Lodewijk de 16de strik. Hier bovenop lag de voermansplank op vier steunen die makkelijk was weg te nemen als de welgestelde boer zelf reed. In het voorschamel zien we de Gelderse roos in het bladgoud. Ook zien we de twee banken waarvan de achterste bank hoger ligt om over de voorste heen te kijken. De voorste bank is een kist, dus bergplaats o.a. voor eten en drinken.
Nieuw gemaakte iepenhouten steekleren naar oud model met een draken kop met bladornament, bijna kleurloos. Alleen de tong was rood bij het oude voorbeeld. Het is fijn uitgevoerd precisie werk omdat de koppen van de scheien in de steekleren vallen. Rechts zien we nog een van de rongen waar de zijleren tegenaan staan Eigenlijk is het een groot bouwpakket! Ook zien we nog een slijtijzer dat nodig is omdat er beweging in de zijleren zit. Met een beetje vaseline op de bewegende delen glibbert de boel lekker en rijd men geluidloos, tenminste over asphalt. Op klinkers valt het ongeveerd rijden altijd tegen en het is ook slecht voor de wagen. Deze kunstschatten verdienen om te worden gekoesterd.
Hoog passend fraai oud achterkrat met originele oude beschildering van een bekende tekst: "de bekroonde kaas".
Daarboven, tussen de salmiak ruitjes, de woorden op de geschilderde
kaas... goudse volvette. Dit hoge luxe achterkrat heeft een draaipunt doordat in het midden een ijzeren pen door de buikplank steekt die daardoor met het draaien in de bochten meebeweegt. Bovenaan
gefixeerd met twee riemen. Daarvoor staat het sierlijke lage krat bij een speelwagen beiden altijd op de wagen. Dat zoiets nog
gevonden wordt tegenwoordig is al heel bijzonder!
